12. Sınıf Mantık 1. Dönem 3. Yazılı Test Soruları
Mantık, bir düşünce disiplinidir ve akıl yürütme, doğru ve yanlış ifadelerin analizi, argümanların değerlendirilmesi gibi konuları kapsar. Mantık, matematiksel ve felsefi temellere dayanır ve çeşitli sembolik dil ve gösterimleri kullanır. Mantık, önermeler arasındaki ilişkileri inceleyerek bize olgusal, tutarlı ve geçerli sonuçlara ulaşma imkanı sağlar.
12. Sınıf Mantık 1. Dönem 3. Yazılı Test Soruları konuları şunları içerebilir:
1. Önermeler ve Mantıksal Bağlaçlar: Önermelerin yapısı, bağlaçlar (ve, veya, değil) ve bunların mantıksal ilişkileri.
2. İspat Yöntemleri: Çelişki türetme, dolaylı ispat, denkleştirme gibi yöntemlerle önermelerin doğruluğunu ispatlama.
3. Tahmin ve Sonuç Çıkarımı: Önermelerden sonuç çıkarma, genellemeler ve istisnalar.
4. Mantıksal Eşdeğerlik ve De Morgan Kuralları: Mantıksal eşdeğerliklerin tanımı ve kullanımı, De Morgan kuralları.
5. Argüman Analizi: Argümanların geçerlilik ve tutarlılık değerlendirmesi, mantık hataları ve çürütme.
Test Soruları:
1. Soru: Aşağıdakilerden hangisi bir önermedir?
a) Matematik dersi çok kolaydır.
b) Sınavda iyi not alacağıma eminim!
c) Bugün hava güzel olabilir.
d) Haydi sinemaya gidelim!
Cevap: a)
Açıklama: Bir önerme, doğru veya yanlış olarak değerlendirilebilen ifadelerdir. Diğer seçenekler birer dilek, tahmin veya öngörüdür.
2. Soru: P ve Q önermeleri doğru ise, P veya Q önermesi de doğrudur. ifadesi aşağıdaki mantıksal bağlacın tanımıdır:
a) VE (and)
b) YA DA (or)
c) DEĞİL (not)
d) EŞİTSE (if-then)
Cevap: b)
Açıklama: Veya bağlacı, P veya Q önermesinin doğru olduğunu ifade eder. Her iki önerme de doğruysa, bu ifade de doğrudur.
3. Soru: Aşağıdakilerden hangisi dolaylı ispat yöntemidir?
a) Tümevarım
b) Çelişki türetme
c) Özdeşlik
d) Denkleştirme
Cevap: b)
Açıklama: Dolaylı ispat, bir önermenin doğruluğunu göstermek için çelişki türetme veya benzer yöntemleri kullanır. Bu yöntemde, önermenin yanlış olduğunu göstermek için çelişkili bir ifade oluşturulur.
[Devam eden 22 soru ve açıklamaları]Tabii, işte devam eden 22 soru ve açıklamaları:
4. Soru: Aşağıdakilerden hangisi bir doğru çıkarım şeklidir?
a) Modus Ponens
b) Genelleme
c) İç içe geçme
d) Çatışma
Cevap: a)
Açıklama: Modus Ponens, bir önermenin doğruluğundan hareketle başka bir önermenin doğru olduğunu çıkarım yapmaktır.
5. Soru: P veya Q önermesi için hangi durumda önerme yanlıştır?
a) P doğru, Q yanlış
b) P yanlış, Q doğru
c) P yanlış, Q yanlış
d) Hem P hem de Q doğru
Cevap: c)
Açıklama: P veya Q önermesi, en az biri doğru olduğunda doğrudur. Dolayısıyla, hem P hem de Q yanlış olduğunda önerme yanlıştır.
6. Soru: De Morgan kurallarında, Değil (not) bağlacı aşağıdaki şekilde ifade edilir:
a) ¬ (negation)
b) ∨ (disjunction)
c) ∧ (conjunction)
d) ⇒ (implication)
Cevap: a)
Açıklama: De Morgan kurallarında, değil bağlacı ¬ sembolüyle gösterilir.
7. Soru: Aşağıdaki argümanın geçerli olup olmadığını belirleyin:
Argüman: Tüm karga kuşlardır. Bu hayvan bir kargadır. Dolayısıyla, bu hayvan bir kuştur.
a) Geçerli
b) Geçersiz
Cevap: a)
Açıklama: Verilen argüman, genel bir önermeden (tüm karga kuşlardır) ve bir örneklemden (bu hayvan bir kargadır) yola çıkarak geçerli bir sonuç çıkarımaktadır.
8. Soru: Hangi mantık hatası, bir argümandaki benzerlik veya farklılıkları abartarak hatalı bir sonuç çıkarmaya yol açar?
a) Hasty Generalization
b) False Dilemma
c) Red Herring
d) Slippery Slope
Cevap: a)
Açıklama: Hasty Generalization, sınırlı bir örnekten genel bir sonuç çıkararak hatalı bir genelleme yapmaktır.
9. Soru: Aşağıdakilerden hangisi tahmin yapma ve sonuç çıkarımıyla ilgili bir mantık konusudur?
a) Önermeler ve Mantıksal Bağlaçlar
b) Tahmin ve Sonuç Çıkarımı
c) Argüman Analizi
d) İspat Yöntemleri
Cevap: b)
Açıklama: Tahmin yapma ve sonuç çıkarımı, mantıkta önemli bir konudur. Bu konu, önermelerden yola çıkarak bir sonuca ulaşma ve genellemeler yapmayı içerir.
10. Soru: Aşağıdaki ifade kaç adet önerme içermektedir?
If P, then Q. P is true. Therefore, Q is true.
a) 1
b) 2
c) 3
d) 4
Cevap: b)
Açıklama: İfade iki ayrı önerme içermektedir: If P, then Q ve P is true. Bu iki önermeyle sonuca ulaşılır: Therefore, Q is true.
11. Soru: Bir önermenin doğru veya yanlış olabilmesi için hangi koşullar sağlanmalıdır?
a) Önermenin anlaşılabilir olması
b) Önermenin kapsamlı olması
c) Önermenin açık olması
d) Önermenin belirli bir durumda değer12. Soru: Aşağıdaki ifadelerden hangisi mantıksal eşdeğerlik kurallarının bir örneğidir?
a) P ve Q, Q ve P’nin yerine kullanılabilir.
b) P veya Q, Q veya P’nin yerine kullanılabilir.
c) P ve (Q veya R), (P ve Q) veya (P ve R)’nin yerine kullanılabilir.
d) ¬(P veya Q), ¬P ve ¬Q’nun yerine kullanılabilir.
Cevap: c)
Açıklama: Mantıksal eşdeğerlikler, iki önermenin aynı doğruluk değerine sahip olduğunu ifade eder. Bu örnekte, P ve (Q veya R) ifadesi, (P ve Q) veya (P ve R) ifadesinin yerine kullanılabilir.
13. Soru: İspat yöntemleri arasında çelişki türetme ne amaçla kullanılır?
a) Bir önermenin doğruluğunu göstermek için
b) Bir önermenin yanlış olduğunu göstermek için
c) Bir önermeden sonuç çıkarmak için
d) Bir önermenin genelliğini kanıtlamak için
Cevap: b)
Açıklama: Çelişki türetme, bir önermenin yanlış olduğunu göstermek amacıyla kullanılan bir ispat yöntemidir.
14. Soru: Aşağıdaki argümanın geçerli olup olmadığını belirleyin:
Argüman: Eğer hava yağmurluysa sokaklar ıslaktır. Sokaklar ıslaktır. Dolayısıyla, hava yağmurludur.
a) Geçerli
b) Geçersiz
Cevap: b)
Açıklama: Verilen argüman, bir doğrultuda (yağmur -> ıslaklık) ilerlerken, geriye dönük bir sonuç çıkarmaya çalışır. Bu nedenle, geçersiz bir argümandır.
15. Soru: Aşağıdaki ifadelerden hangisi bir önermenin zıddını temsil eder?
a) Negation
b) Conjunction
c) Disjunction
d) Implication
Cevap: a)
Açıklama: Negation (değil) bağlacı, bir önermenin zıddını ifade eder.
16. Soru: Aşağıdaki ifadelerden hangisi bir argümanın tutarlılığını değerlendirmek için kullanılır?
a) Modus Ponens
b) Red Herring
c) Ad Hominem
d) Mantıksal açıklık testi
Cevap: d)
Açıklama: Mantıksal açıklık testi, bir argümanın tutarlılığını ve mantıksal geçerliliğini değerlendirmek için kullanılır.
17. Soru: P veya (Q ve R) ifadesi için hangi parantezleme kullanılarak ifade daha anlaşılır hale getirilebilir?
a) (P veya Q) ve R
b) P veya (Q ve R)
c) (P veya Q ve R)
d) P veya Q ve R
Cevap: b)
Açıklama: P veya (Q ve R) ifadesi, parantezleme kullanılarak P veya (Q ve R) şeklinde daha anlaşılır hale getirilebilir.
18. Soru: Aşağıdaki ifadelerden hangisi Red Herring mantık hatasına bir örnektir?
a) Bu politikacı dürüsttür çünkü iyi bir konuşmacıdır.
b) Eğer bu yasa geçerse, herkes zengin olacak.
c) Sen bu soruyu bilemezsin çünkü gençsin.
d) Ya ona güvenirsin ya da başarısız olursun.
Cevap: c)
Açıklama: Red Herring mantık hatası, konudan saparak19. Soru: Aşağıdaki ifadelerden hangisi Slippery Slope mantık hatasına bir örnektir?
a) Eğer bu yasayı kabul edersek, toplumun çöküşüne neden oluruz.
b) Bir kez sigara içmeye başladıktan sonra uyuşturucu kullanmaya da başlarsın.
c) Eğer işe geç kalırsam patron beni kovar ve hayatım mahvolur.
d) Bu projeyi tamamlamazsak, tüm şirket iflas eder.
Cevap: a)
Açıklama: Slippery Slope mantık hatası, bir durumun küçük bir adımının ardından büyük felaketlere yol açacağı varsayımını içerir. Bu örnekte, kabul edilen bir yasanın toplumun çöküşüne neden olacağı iddia ediliyor.
20. Soru: İki önermenin aynı doğruluk değerlerine sahip olduğunu ifade eden mantıksal eşdeğerlik aşağıdakilerden hangisidir?
a) Modus Ponens
b) Modus Tollens
c) Tautology
d) Contradiction
Cevap: c)
Açıklama: Mantıksal eşdeğerlik, iki önermenin aynı doğruluk değerlerine sahip olduğunu ifade eder. Tautology (mantıkta tautoloji), her durumda doğru olan bir önermeyi temsil eder.
21. Soru: Aşağıdaki ifadelerden hangisi bir önermenin genelliğini kanıtlama yöntemlerinden biridir?
a) Hasty Generalization
b) False Dilemma
c) Red Herring
d) Inductive Reasoning
Cevap: d)
Açıklama: Genellik kanıtlama, örneklem ve gözlemlere dayanarak bir önermenin genel doğruluğunu çıkarma yöntemidir. Bu yöntem, inductive reasoning (tümevarım) olarak da bilinir.
22. Soru: Mantık dersinde Argüman Analizi neyi içerir?
a) İspat yöntemlerini
b) Önermelerin yapısını
c) Argümanların geçerlilik değerlendirmesini
d) Mantıksal bağlaçları
Cevap: c)
Açıklama: Argüman analizi, argümanların geçerlilik ve tutarlılık değerlendirmesini kapsar. Mantık hatalarını tespit etmek ve argümanların doğruluğunu değerlendirmek bu konunun içine girer.23. Soru: P ve Q önermesi için hangi durumda önerme yanlıştır?
a) P doğru, Q yanlış
b) P yanlış, Q doğru
c) P yanlış, Q yanlış
d) Hem P hem de Q yanlış
Cevap: d)
Açıklama: P ve Q önermesi, her iki önermenin de aynı anda doğru olması durumunda doğrudur. Dolayısıyla, hem P hem de Q yanlış olduğunda önerme yanlıştır.
24. Soru: Aşağıdaki ifadelerden hangisi Modus Tollens mantık kurallarından biridir?
a) P veya Q
b) İç içe geçme
c) ¬P ⇒ Q
d) P ⇒ Q, ¬Q ⇒ ¬P
Cevap: d)
Açıklama: Modus Tollens, bir önermenin doğruluğundan hareketle başka bir önermenin yanlış olduğunu çıkarım yapmaktır. Bu çıkarım P ⇒ Q ve ¬Q ⇒ ¬P şeklinde ifade edilir.
25. Soru: Aşağıdaki ifadelerden hangisi Ad Hominem mantık hatasına bir örnektir?
a) Bu ünlü aktörün politik görüşleri yanlış olmalı çünkü o bir oyuncudur.
b) Sana inanmamalıyız çünkü senin geçmişte hataların oldu.
c) Bir köpeği seviyorsanız, diğer hayvanlara da zarar vermemelisiniz.
d) Bu ürünü kullanmalısınız çünkü herkes onu kullanıyor.
Cevap: a)
Açıklama: Ad Hominem mantık hatası, bir argüman yerine kişinin kendisine saldırarak argümanı geçersiz kılmaya çalışmaktır. Bu örnekte, bir kişinin politik görüşlerini oyuncu olmasıyla ilişkilendirerek argümanı etkisiz hale getirmeye çalışılıyor.
26. Soru: Biri ya şunu yapmalı ya da bunu yapmalı ifadesi hangi mantık hatasına bir örnektir?
a) Modus Ponens
b) Genelleme
c) False Dilemma
d) Affirming the Consequent
Cevap: c)
Açıklama: False Dilemma (yalan ikilemi), sınırlı ve yanlış alternatifler sunarak gerçekte daha fazla seçenek olduğunu göz ardı etmeyi içerir. Bu örnekte, sadece iki seçeneğin olduğu yanıltıcı bir ikilem sunuluyor.
27. Soru: Hangi mantık kuralları doğrusal bir şekilde ilerleyen bir argümanı değerlendirir?
a) Doğruluk tablosu
b) Doğruluk testi
c) İspat yöntemleri
d) Mantıksal geçerlik testi
Cevap: d)
Açıklama: Mantıksal geçerlik testi, argümanın doğrusal bir şekilde ilerleyip ilerlemediğini ve mantıksal olarak tutarlı olup olmadığını değerlendirir. Bu test, argümanın yapısal doğruluğunu kontrol eder.
28. Soru: Aşağıdaki ifadelerden hangisi çatışma durumunda bir önermenin doğru olduğunu ifade eder?
a) Önerme doğru
b) Önerme yanlış
c) Önerme belirsiz
d) Önerme geçersiz
Cevap: a)
Açıklama: Çatışma durumunda, bir önerme doğru kabul edilir. Yani, çelişkili önermeler arasında en az bir tanesi doğru olacaktır.
29. Soru: Bir argümanın geçerli olması için hangi koşullar sağlanmalıdır?